بیماری گامبورو در طیور (IBD – بورس فابرسیوس)

بیماری گامبورو یا التهاب بورس فابرسیوس یکی از بیماری‌های ویروسی شایع در طیور است که سیستم ایمنی مرغ‌ها را تضعیف می‌کند. پیشگیری، کنترل و تشخیص به موقع آن در کاهش خسارات اقتصادی نقش مهمی دارد.

معرفی بیماری گامبورو

بیماری گامبورو، که با نام التهاب بورس فابرسیوس یا IBD نیز شناخته می‌شود، یکی از بیماری‌های ویروسی مهم در طیور به ویژه مرغ‌های گوشتی و تخم‌گذار است. این بیماری باعث تضعیف سیستم ایمنی پرندگان شده و حساسیت آن‌ها را نسبت به سایر بیماری‌ها افزایش می‌دهد. از آنجایی که می‌تواند خسارات اقتصادی قابل توجهی ایجاد کند، کنترل و پیشگیری از آن اهمیت ویژه‌ای دارد.

عامل بیماری

ویروس گامبورو متعلق به خانواده Birnaviridae و جنس Avibirnavirus است. این ویروس مقاومت بالایی در محیط دارد و به راحتی از طریق مدفوع و سایر ترشحات طیور آلوده به پرندگان سالم منتقل می‌شود.

علائم بیماری در طیور

علائم بیماری معمولاً بین ۶ تا ۸ هفته‌گی در مرغ‌ها ظاهر می‌شود و شامل موارد زیر است:

• کاهش اشتها و وزن
• بی‌حالی و کاهش فعالیت
• اسهال آبکی و گاهی زرد رنگ
• پرهای ژولیده و ظاهر نامرتب
• افزایش تلفات در مرغ‌های جوان
• کاهش قدرت ایمنی و حساسیت به بیماری‌های ثانویه

آسیب‌شناسی بیماری

ویروس گامبورو بورس فابرسیوس، یکی از اعضای حیاتی سیستم ایمنی طیور، را هدف قرار می‌دهد. این ویروس باعث التهاب و تخریب بورس فابرسیوس می‌شود و طیور مبتلا را نسبت به سایر بیماری‌ها بسیار آسیب‌پذیر می‌کند.

تشخیص بیماری گامبورو

تشخیص این بیماری معمولاً براساس موارد زیر انجام می‌شود:

• علائم بالینی
• سن پرندگان مبتلا
• نتایج کالبدگشایی

برای تأیید قطعی بیماری، از آزمایش‌های آزمایشگاهی مانند تست‌های سرولوژیکی، PCR و ایمنوهیستوشیمی استفاده می‌شود.

پیشگیری و کنترل

روش‌های مؤثر برای کنترل بیماری گامبورو در طیور شامل موارد زیر است:

• واکسیناسیون با واکسن‌های زنده یا کشته شده در سنین مناسب (۱۰ تا ۲۰ روزگی)
• رعایت بهداشت و ضدعفونی منظم تجهیزات و محیط مرغداری
• قرنطینه و جداسازی طیور بیمار و مشکوک
• مدیریت مناسب سالن‌های پرورش و کاهش استرس پرندگان
• تغذیه مناسب و کنترل شرایط محیطی

درمان

هیچ درمان اختصاصی برای بیماری گامبورو وجود ندارد و کنترل بیماری بیشتر بر پیشگیری و مدیریت صحیح استوار است. اقدامات حمایتی شامل:

• استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها برای جلوگیری از عفونت‌های ثانویه
• تقویت سیستم ایمنی طیور

نتیجه‌گیری

در آزمایشگاه آسا، بیماری گامبورو با بهره‌گیری از کارشناسان مجرب، کیت‌های آزمایشگاهی معتبر و مورد تأیید سازمان دامپزشکی کشور و تجهیزات پیشرفته تشخیص داده می‌شود. این اقدامات به کاهش خسارات اقتصادی ناشی از بیماری کمک کرده و همکاری مستمر با آزمایشگاه‌های تشخیص و پیگیری نتایج آزمایش‌ها در کنترل و پیشگیری بیماری بسیار مؤثر است.

منابع

1. Wikipedia
2. پایگاه اطلاع‌رسانی دامپزشکی کشور – سازمان دامپزشکی ایران
3. IVO